Bloei en behoud

Landgoed Keukenhof heeft een omvang van in totaal 250 hectare. Ruim 40 hectare van het landgoed is van commerciële landbouw omgevormd naar natuur. Daar krijgt Keukenhof sinds 2011 subsidie voor. Het landgoed bestaat uit een combinatie van veengebied en zandgronden van de strandwal. Op die strandwal liggen onder meer het kasteel en de bloemententoonstelling. De weidegebieden aan de westkant op de strandvlakte en de bollengronden aan de oostkant op de strandwal maken het landschap karakteristiek en divers met een bijzondere afwisseling van hakhoutbossen, beukenbossen en weilanden.

We besteden veel zorg aan de inrichting en het groenonderhoud van Landgoed Keukenhof. We vellen zieke of aangetaste bomen om gevaarlijke situaties te voorkomen. Dit doen we waar mogelijk met elektrisch tuingereedschap. We planten elk jaar nieuwe bomen en struiken bij, veel meer dan we verwijderen. Op deze manier blijft de groene, monumentale hoofdstructuur op het landgoed in stand en behouden we het bos voor komende generaties. Delen van de oude bomen hergebruiken we op het landgoed.

Voor het onderhoud aan de bossen op het landgoed is door de Coöperatie Bosgroep Midden Nederland een 10-jarenplan opgesteld. De uitvoering daarvan startte in 2017. Aan 8 hectare bos aan de noordzijde van de Stationsweg is groot onderhoud verricht. Ook zijn er diverse andere onderhoudswerkzaamheden vanuit subsidieprojecten in gang gezet of afgerond.

Veel mensen uit de regio genieten van een wandeling op het landgoed tijdens een van onze wandelroutes. Om bezoekers optimaal te laten genieten en de natuur wat meer rust te geven hebben we de wandelpadenstructuur verbeterd. Zo kan iedereen genieten van de diversiteit die ons landgoed te bieden heeft.

De aanwezigheid van zowel veengebied als zandgrond zorgt voor een grote diversiteit van flora en fauna. Landgoed Keukenhof heeft talloze vogels, insecten, reptielen en zoogdieren. Ook is het de verblijfsplaats van dieren die zich minder vaak laten zien zoals knalblauwe ijsvogels en reeën. Op de weilanden van onze biologische veehouder grazen koeien. Daarnaast werken we samen met een imker die op ons terrein vijf bijenvolken houdt.

De bomen die we jaarlijks planten op het landgoed passen goed in de omgeving en zorgen voor diversiteit. Kleine bomen kuilen we en krijgen later een permanente plek op het landgoed. Er wordt bij de keuze van te planten bomen rekening gehouden met de klimaatverandering. Hierover worden we geadviseerd door boomexperts.

Om de biodiversiteit te versterken, zaaien we de hele groenstrook op de waterpartij bij P1 in met verschillende mengsels van kruiden en wildbloemen. Deze bijenmengsels bestaan uit zowel 1-jarige, 2-jarige als meerjarige kruiden en grassen. Ook planten we een stinzemix op het talud van de Stationsweg aan de zijde landgoed.

Ter bevordering van de groene uitstraling én duurzaamheid in de omgeving verzorgt Keukenhof ook het groenonderhoud op vijf rotondes in Westelijke Randweg. Twee daarvan planten we met biologische bloembollen. Daarnaast verzorgt Keukenhof in het centrum van Lisse de bloeiende hanging baskets en bloemenzuilen.

Keukenhof heeft samen met Stichting Stimular (adviseur duurzaam ondernemen) een verbeterplan voor afvalinzameling opgesteld. Er zijn diverse maatregelen genomen om ons afval gescheiden in te zamelen. Zo zijn er nieuwe afvalcontainers geplaatst en scheiden we afvalstromen als plastic (flesjes), karton en groenafval. Die laatste stroom verwerkt Otte Lisse circulair tot biomassa en gebruiken we vervolgens weer op het landgoed. Ook verzamelen we alle koffiedik zodat afvalverwerker Prezero het kan verwerken tot nieuwe producten zoals briketten voor kachels.

Een belangrijke stap in onze aanpak is het implementeren van energiebesparende maatregelen. Zo is in het entreegebouw warmtekoudeopslag toegepast, is het gasloos en heeft 178 zonnepanelen. Op het Oranje Nassau paviljoen liggen 250 zonnepanelen en op het huidige gasloze entreegebouw van P2 liggen 150 zonnepanelen. Tijdens de realisatie van het nieuwe gebouw bij P2 begin 2025 komen er nog 130 zonnepanelen bij, dit brengt het totaal op meer dan 700 zonnepanelen; goed voor de energievoorziening van meer dan 70 huishoudens per jaar. Daarnaast koopt Keukenhof energie in 100% afkomstig uit Nederlandse windparken.

Regeneratief (ver)bouwen
Bij verbouwingen en nieuwbouwprojecten werken we met duurzame materialen en gebruiken we technieken die de duurzaamheid bevorderen. De toiletten in het nieuwe entreegebouw bij P2 (realisatie begin 2025) spoelen door met opgevangen regenwater.

Keukenhof heeft drie inzenders die biologische bloembollen voor hun inzending aanleveren:

- Natural Bulbs
- Tulipsgreen
- Huiberts

Andere inzenders als JUB Holland en Lubbe Lisse handelen toenemende mate in biologische bollen. De Bollenjongens planten hun eigen inzending met bloembollen van hun ecologische proefveld in Hillegom.

Op twee percelen bollengrond van Keukenhof heeft een pachter, in samenspraak met Keukenhof, ecologische bollen geplant. Het doel is om binnen drie jaar een Skal-certificering te behalen.

Op dit moment zijn er nog vijf kwekers in Nederland die hun bloembollen ecologisch of biologisch telen. We zijn met deze kwekers in gesprek om te verkennen wat de mogelijkheden zijn voor de toekomst.

Keukenhof ondersteund innovatieve projecten in de keten van de bloembollensector (van veredeling tot export) middels het programma Ondernemers in de Lead. Ondernemers in de Lead is een programma dat innovatieprojecten binnen de bloembollensector stimuleert, waarbij ondernemers het voortouw nemen. Een klankbordgroep van jonge, innovatieve ondernemers denkt mee, terwijl kleine teams van ondernemers de projecten vanuit de praktijk sturing geven.

De programmamanager werkt samen met telers en handelsbedrijven om de belangrijkste innovatiebehoeften te identificeren en prioriteiten te bepalen. Het programma stimuleert ondernemers om zelf nieuwe ideeën aan te dragen, die vervolgens gezamenlijk worden uitgewerkt tot concrete projecten. Zodra een project van start gaat, stelt het programma een projectleider aan om het proces te begeleiden.

De projecten zijn precompetitief van aard, wat betekent dat de resultaten ten goede komen aan de hele sector. Ondernemers dragen financieel bij aan de projecten, maar er kunnen door Keukenhof extra middelen beschikbaar worden gesteld als het risico voor de ondernemers te groot is. Zo zorgt het programma ervoor dat innovaties duurzaam en breed toegankelijk zijn voor de hele sector.

Voorbeelden van projecten zijn:
- Verkenning van de toepasbaarheid van gerobotiseerde onkruidbestrijding in de bloembollenteelt: In dit project is recent getest met robots die gebruikmaken van kunstmatige intelligentie (AI) om gewassen van onkruid te onderscheiden.
- Tulpengalmijt: Dit project richt zich op het ontwikkelen van een alternatieve methode voor het bestrijden van de tulpengalmijt zoals het gebruik van stikstof of ULO (Ultra Low Oxygen).

Naast Ondernemers in de Lead nemen we deel aan andere initiatieven die tot een versnelling van innovaties leiden. Bijvoorbeeld onze financiële bijdrage aan het 4-jarige onderzoeksprogramma van Wageningen University Research en Vertify voor duurzame bloembollenteelt en participatie in het project ‘Regiocertificering’.

Nationaal Bloembollen Congres
Op het jaarlijkse Nationale Keukenhof Bloembollencongres brengen we toonaangevende spelers uit de bollensector met elkaar in gesprek over uitdagingen, innovaties en duurzaamheid. Een dagvoorzitter neemt de aanwezigen, waaronder kwekers, telers, veredelaars, handelaren en onderzoekers mee in een actueel thema. In 2025 ligt de focus op het verbeteren van de waterkwaliteit. Afgelopen thema's waren: ‘Duurzaam: (g)een illusie’ en ‘De toekomst is al lang begonnen’.

Tijdens onze dagelijkse werkzaamheden gebruiken onze tuinmannen voornamelijk elektrisch gereedschap zoals bos- en maaiers en snoeigereedschap. Deze elektrische apparaten stoten geen uitlaatgassen uit en zorgen voor aanzienlijk minder geluidsoverlast.

Keukenhof stimuleert bezoekers om gebruik te maken van het openbaar vervoer. Maar liefst 20% van het bezoek aan de bloemententoonstelling komt al met openbaar vervoer. In 2024 waren dit ruim 330.000 reizigers, het hoogste aantal ooit. In het voorjaar zijn er vaste busverbindingen met Schiphol, Amsterdam Europaplein (RAI) metrostation, Haarlem en Leiden. Keukenhof biedt voor deze trajecten ‘combitickets’ aan. Voor deze exclusieve verbindingen is er een speciaal busplein nabij de entree. In 2025 zal Qbuzz het openbaar vervoer van en naar Keukenhof overnemen van Arriva. Qbuzz wil naar honderd procent zero emissie in 2030 en zal alle dieselbussen de aankomende jaren vervangen voor elektrische bussen.